Patlamadan korunma dokümanı hazırlama eğitimi, 30.04.2013 tarih, 28633 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik 10. madde kapsamında işverenler tarafından patlamadan korunma dokümanı hazırlanması gerekmektedir. İşletmelerde bu gerekliliği yerine getirmek için Dokümanın hazırlanması ve içeriği hakkında bilgilendirmek amaç edinilmiştir. Bu programı aşağıda belirtilen grupların alması amaçlanmıştır:

  • İş Güvenliği Uzmanları(A-B-C)
  • Mühendis
  • Mimar
  • Teknik Öğretmen
  • Fen veya fen- edebiyat fakültelerinin FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ bölüm mezunları
  • İş Sağlığı ve Güvenliği Ön Lisans Programını devam eden veya mezunları

PROGRAM İÇERİĞİ

1. Gün

  • Yanma kimyası
  • Patlamanın dinamiği ve türleri
  • Patlayıcı ortamların sınıflandırılması
  • Gaz grupları ve yüzey sıcaklıkları
  • Patlayıcı ortamlarda kullanılan ekipmanlar
  • ATEX etiket ve işaretleme
  • ATEX Direktifleri

2. Gün

  • TS EN 60079-10-1:2009 VE TS EN 60079-10-2’ye göre hesaplama yöntemleri
  • Patlama şiddetinin hesaplanması
  • Örnek hesaplama çalışması
  • Patlamadan Korunma Dokümanı içeriği
  • Örnek rapor hazırlık uygulaması

PATLAMADAN KORUNMA DÖKÜMANI (HESAPLAMALI) EĞİTİM PROGRAMININ KONU BAŞLIKLARI

  • Patlamadan korunma dokümanı standartları ile ilgili mevzuat ve tanımlar
  • Toz patlamaları, bölge tanımları, patlama kriterleri
  • Toz Patlamalarında izlenecek hesaplama yöntemleri
  • Patlama riski analizleri
  • Tehlikeli bölgelerin sınıflandırılması
  • Tehlikeli bölgelerin oluşturan kaynaklar ve boşalma derecelerinin belirlenmesi
  • Patlamadan korunma dokümanı hazırlanmasında uygulanacak yöntemler
  • Kimyasal ve toz hesaplamalar nasıl yapılır
  • Tehlikeli bölgelerin hacminin ve kalıcılık sürelerinin tespit hesaplamaları
  • Tehlikeli bölgelerde toz partiküllerinin yoğunluğu ve partikül boyutlarının tespit hesaplamaları
  • Tehlikeli bölgelerin (ZONE) belirlenmesi ve parlama patlama riski oluşturduğu çapın hesaplanması
  • Patlamadan korunma dokümanında kullanılan kimyasal ve toz formüllerinin nasıl kullanıldığı
  • Örnek Toz ve Kimyasal hesaplamalar
  • Patlamadan korunma dokümanın rapor haline getirilmesi
  • TSE standardına göre Ex-proof malzeme tespiti ve seçimi. Seçimin rapora işlenmesi
  • Patlamadan korunma dokümanının teslimatından önce dikkat edilmesi gereken hususlar

PATLAYICI ORTAMLAR VE PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI AMAÇ:

İşyerlerindeki patlayıcı ortamların tehlikelerinden çalışanların korunması için hazırlanması yasal bir yükümlük olan, tehlikeli bölgeler ile risk değerlendirmesi sonucu alınması gerekli teknik ve organizasyonel tedbirlerin belirlendiği patlamadan korunma dokümanın hazırlanması hakkında ilgilileri bilgilendirmektir.

PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI İÇERİĞİ:

Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmeliğin 10. Maddesine göre, hazırlanacak patlamadan korunma dokümanınında;

  • Patlama riskinin belirlendiği ve değerlendirildiği
  • Bu Yönetmelikte belirlenen yükümlülüklerin yerine getirilmesi için alınacak teknik ve organizasyonel önlemler
  • Tehlikeli bölgele olarak sınıflandırılmış yerler, özellikle yer alması gerektiği belirtilmiştir.

PATLAMA RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

  • Risk Değerlendirme Yönteminin Tanımlanması
  • Risk Değerlendirmesinde dikkat edilecek hususlar:
    • İşyerinde bulunan tesis, kullanılan maddeler, prosesler ile bunların muhtemel karşılıklı etkileşimleri
    • Patlayıcı ortam oluşma ihtimali ve bu ortamın kalıcılığı, Bölge 0 /20, Bölge 1/21, Bölge 2/22

TEHLİKELİ BÖLGE HESAPLAMASINDA KRİTERLER

  • Boşalma kaynakları
  • Boşalma dereceleri
    • Sürekli boşalma derecesi veren kaynaklar
    • Ana boşalma derecesi veren kaynaklar
    • Tali boşalma derecesi veren kaynaklar
  • Gazın veya buharın boşalma hızı
  • Alt patlayıcılık sınırı (LEL)
  • Havalandırma
  • Gazın veya buharın boşaldıktan sonraki bağıl yoğunluğu

TEHLİKELİ BÖLGE BELİRLENMESİ İÇİN HESAPLAMA

Yayılma özellikleri ve güvenlik parametreleri

  • Havalandırma özellikleri
  • Hacim Karşılaştırması
  • Patlayıcı Zone Büyüklüğü

PATLAYICI ORTAMIN OLUŞMASI ÖNLENMESİ VE PATLAMANIN ETKİSİNİN AZALTILMASI

  • Teknik önlemler
    • Patlamanın önlemesi
    • Patlamanın etkisini hafifletme
  • Organizasyonel önlemler